160. YILDA (2005)

160. YILDA,

YENİDEN YAPILANMA SÜRECİNDE,

GÜNÜMÜZ POLİSİNE BAKIŞ...

 

“Bir Emniyet Mensubu Olarak İnanıyorum Ki;

Esas olan İnsanlığa, insanlığın huzur ve mutluluğuna hizmet etmektir;

Toplumun mal, can, ırz, tasarruf emniyetini sağlamaktır,

Devlet otoritesini ve kanun hakimiyeti sağlayarak,

Düzenbazlığa ve düzenbazlara karşı,

Zayıfı ezilmeye ve tehdide karşı korumaktır.

           

Özel hayatımı herkese örnek olacak şekilde,

Her türlü şaibeli davranıştan uzak tutmaktır.
Tehlike karşısında asla çekingen olmadan

Ve kendime güvenimi yitirmeden,

Bana gösterilen güven ve saygıyı zedelememektir.

           

Bilgim dahilinde suç işlenmesine

Yahut suçların soruşturmadan uzak kalmasına imkan vermemek

Ve göz yummamak; kanunları, bazı kişileri kayırmak

Veya bazı kişilere kötülük yapmak niyet ve kastı ile değil,

Herkese eşit, adil, dikkat ve itina ile uygulamaktır. “ (1)

       

2000’li yıllara doğru Türk Polis Teşkilatı personel, araç, gereç, teknik ve bilgi donanımı açısından 21. yüzyıla hazır bir yapılanma sürecine girmiştir. Özellikle Bilgi Çağını yaşayan Dünya ile entegre olma açısından son sürat yapılanmasını günün gelişen, değişen koşulları doğrultusunda çok yönlü olarak sürdürmektedir. Bu sürat birlikte görev yapmış olduğu Mülki-Adli-Askeri Kurumlar başta olmak üzere diğer kuruluşlarla kıyaslanınca küçümsenmeyecek bir mesafe kat edilerek AB Normlarında bir yapılanma, Uluslar arası arenadaki emsalleriyle yarışacak bilgi-deneyim ve teknik olgunluğa ulaşmıştır.

Türk Polis Teşkilatı Yurtiçinde olduğu gibi Uluslar arası alanda da Birleşmiş Milletler  çatısı altında Bosna-Kosova-Makedonya gibi sorunlu Balkan ülkeleri yanında, Uzakdoğu Asya gibi Dünyanın farklı kıtalarında, farklı bölgelerinde görev üstlenerek başarı ile yoluna devam etmektedir.

1990’lı yıllardan sonra sanayi kuruluşları yanında hizmet üreten kuruluşlarda Toplam Kalite yönetimi  ile ilgili çalışmalara başlanılmış; yeniden yapılanma, değişim, gelişim, iyileştirme anlayışı, hizmet alanında standartların oluşturulması TKY adı ile bütünlük kazanmıştır. Emniyet Teşkilatımız 2000‘li yıllarda hedeflerini daha da yükselterek ulusal normlar yanında uluslararası normları da kendine şiar edinerek Modern, Çağdaş hizmet anlayışıyla daha etkin – daha süratli – daha verimli hizmet sunmak için vizyonunu geniş tutarak bu konuda da yeniden yapılanma gereği duymuştur.Toplam Kalite Yönetimi ile ilgili yapılan çalışmalar sonucu kat edilen yol, gelinen aşama, yurt çapında dalga dalga ilerlemektedir.

“Kalite Politikamız, Emniyet Genel Müdürlüğünün görev alanı içine giren tüm hizmetleri, vatandaşın memnuniyetini ve toplumun desteğini sağlamak suretiyle, sürekli gelişen, etkin, verimli, çağdaş, ulusal ve uluslar arası alanda örnek teşkil edecek bir anlayışla yerine getirmektir.”(2)

Kriminal Polis Laboratuarlarımız, Dünyaca uygulanan son tekniği kullanarak. Başarılara imza atmış, yapmış olduğu çalışmalar uluslararası  arenada güven uyandırmıştır. Olay Yeri İnceleme Şubelerinin Teknik Bürodan görevi devralarak son sürat olayları aydınlatmak için yapılanmış ve  de olayların çözümlenmesi aşamasında Tekniği öne çıkarmış ve de sonuçlara da ulaşmaya başlamıştır.Bu aşama Polis Teşkilatımız üzerinde Usta-Çırak yapılanmasına ilave olarak, Bilim-Teknik Akıl ve Mantığı öne çıkarıp, uygulamaya koyarak hayata geçirmiştir.

“Suçludan delile ulaşma yerine, delilden suçluya ulaşma” prensibi Adaletin gerçekleştirilmesi yolunda çağdaş ulusların yıllar önce hem fikir oldukları prensibi hayata geçiriyoruz...

Bilgisayar ve Pol-Net ağı  kullanımı maksimum seviyeye ulaşarak Bilişim dünyasında, İleri ülkeleri gıpta ettirecek bir noktaya gelinmiş, e-Devlet‘e giden yolda e-polis olarak diğer kurumların önünde yer tutmaktayız. İnterpro bilişim ödülleri çerçevesinde 2001/2002 yılı mobil uygulamalar birinciliğini MOBESE Projesi (Şehir Komuta Kontrol Merkezi) ile Emniyet Genel Müdürlüğü ödül almıştır. “e-Türkiye”  dönüşümünü hızlandırmak ve başarıya ulaşmasına katkıda  bulunmak amacı ile TÜSİAD ve Türkiye Bilişim Vakfının düzenlemiş olduğu  “e-Türkiye Ödülleri” organizasyonunda 39 proje arasından “Pol-Net projesi “, ”e-Devlet Büyük Ödülü”nü (3) alarak, bilişim alanında Emniyet Teşkilatının gelmiş olduğu noktayı perçinlemiştir.

Teşkilatın yıllardan beri verim alamadığı, aksaklıklar yaşadığı TMK hantallığından silkinerek, yeniden yapılanma sürecinde günceli yakalamak amacıyla Norm Kadro adıyla branşlaşma-uzmanlaşma- yapılanma kavşağına gelindi.

Önleyici hizmetler yapılanması olarak karşımıza çıkan uygulama diğer tabirle idari kolluk, suç öncesi kolluk yetkilerini Teşkilat Kuruluş (4) ve Selahiyet (5) yasalarından almaktadır. Polisimiz karakolları merkezlere dönüştürerek, bina yerine mobil ekip olayını ortaya koyarak sokağa hakim olmayı amaçlamıştır. Olaylara anında müdahale edecek, Önleyici Hizmetlerin yapılandırılması suçları oluşmadan, suç işleyecekleri caydırma açısından önem kazanacaktır. Artık çağdaş polis suç olduktan sonra Adaletin yerine getirilmesini sağlamak yerine suçun oluşmasını engellemek için, önleyici hizmet ağını yaygınlaştırmaya, bu konuda mesafe kat etmeye başlamıştır.

Diğer yandan gençliğin Uyuşturucu,Terör vb. kötü alışkanlıklardan korunması faaliyetleri kapsamında çalışmalar ciddi bir şekilde yürütülerek, mücadele kesintisiz sürdürülmektedir.  Polisimiz Çocuk Polisi ile sorunlu çocukların toplum dışına itilmesini önleyerek geleceğin potansiyel suçlularının önüne geçmeye çalışmaktadır.Buda Önleyici Hizmetlerin çok uzun vadeli bir yatırımıdır. Özürlü vatandaşlarımız üzerinde 2559 sayılı Polis Vazife Selahiyet Kanununun  1. Maddesindeki Polisin tanımının içerisindeki “ Alil ve acizlere yardım eder” cümlesi yardım görevinin hayata geçirilmesidir. Buda Polisimizin suç ve suçlularla mücadelesi yanında insana hizmet parolası ile yeni bir güvenlik politikası-Stratejisi yaratmasıdır..

Özel Harekat Birimlerimiz Operasyonel gelişmişlik açısından şehiriçi ve kırsal olmak üzere her türlü koşullarda görev başarısını kanıtlamış, teşkilatın gurur kaynağı olmuştur. Polisimiz havacılık ,denizcilik alanında da aşamalar kaydederek hava filosu ve deniz filosu oluşturarak; pilot , balık adamı, dalgıç şeklinde yardım ve kurtarma ekipleri yetiştirmektedir.

Polis Radyosu,  kurulduğu günden bugüne halkın beğenisini arkasına alarak, FM bandında ki yayın akışı, merkez dışında bölgesel yayınlarlada desteklenerek, yurt çapında   geniş bir dinleyici kitlesine hizmet verilmektedir.

Bilgi çağının gerektirdiği yenilikleri personelimize kazandırmak, halka daha iyi hizmet vermek, bilgi ve  hizmet kabiliyetini artırmak amacıyla, yeni teknik ve yöntemleri öğrenme ve zamanında uygulanması için personele yönelik değişik platformlarda Konferans, seminer, Panel gibi eğitim faaliyetleri yaygınlaştırlırken, diğer yandan da Teşkilat içerisinde hizmet içi eğitimler, branş kursları, değerlendirme toplantıları belirli periyotlarla sürdürülmektedir.

Bilimsel Yayın ve Eserler açısından, Teşkilatımızın eğitim ve bilime verdiği önemin bir göstergesi olarak polis-halk işbirliği ve diğer kuruluşlarla  birlikte gerçekleştirilen panel, sempozyum, konferans vb. etkinlikler, süreli ve süresiz yayınlar, Bilimsel ve Kültürel Eserler günden güne artış göstermektedir.

APK Dairesi Emniyet Teşkilatının yeniden yapılanmasında önemli işlevler görmüş, lokomotif görevi üstlenmiştir. hem teşkilata, hem de diğer kamu kuruluşlarına nasip olmayacak sayıda kitap yayını ve değişik konularda araştırmalar  gerçekleştirilmiştir. Diğer kuruluşların TKY adıyla yüksek meblağlar harcayarak ortaya koymuş olduğu Ar-Ge çalışmalarını zor şartlarda, yetersiz kaynaklarla gerçekleştirmiş, özveriyle başarmışlardır. Ar-ge kapsamında gerçekleştirilen çalışmalar arşiv ve dosyalarda eskitilmeyip, mevzuat şeklinde uygulamaya dönüştürülerek sorunların çözümü yoluna gidilmiştir.(6)

Polis Akademisi, 2001 yılında çıkarılan Polis Yüksek Öğretim Kanunu ile Güvenlik Bilimleri Fakültesi, Güvenlik Bilimleri Enstitüsü ve PMYO ndan oluşan bir Üniversite haline dönüşmüştür.  Bilimsel özerkliğe sahip yeni yapılanmanın amacı; Teşkilatın amir ve üst düzey yönetici ihtiyacını karşılamak, ön lisans, lisans ve lisansüstü eğitim-öğretim vermek, bilimsel araştırma, yayın ve danışmanlık yapmaktır.

. Batılı ülkelerde1980’li yıllarda başlayan Kamu Yönetimi ile ilgili yaklaşımlar Toplum Destekli Polis olarak uygulamaya konulmuştur. Ülkemizde de 2000’li yıllarda bu anlayış yansımalarını bulmuş, TKY paralelinde uygulama aşamasına gelmiştir. “Toplum Destekli Polislik sadece polis-halk ilişkilerini düzenlemekle kalmayıp, ayni zamanda polisin meşruluğunu da artırmaktadır. Polis ile halk arasındaki iyi ilişkiler, en uygun ve halk tarafından kabul olunan polisiye yöntemlere taban hazırlarlar. Toplum destekli polislik otoriter, militarist ve uzlaşmacı olmayan polis uygulamalarına alternatif olmaktadır. Suçtan mağdur olanların da çalışma kapsamına alınması toplum destekli polisliğin temel ilkeleri arasındadır.” (7) Bu konuda akademik alandaki bilimsel çalışmaları değerlendiren teşkilatımız gerçekleştirilen çalışmaları uygulamaya yansıtmaya çalışmaktadır. ‘Toplum Destekli Polis’ anlayışı günden güne güçlenip, “Bana dokunmayan yılan bin yıl yaşasın” anlayışını değersiz kılarak, huzur ve güvenlik toplumla birlikte yakalanacaktır. Dolayısıyla halkla ilişkiler dahada önem arzedecektir.

Halkla İlişkiler açısından, vatandaşla yoğun bir iletişim içerisindeyiz. Varlığımızın temel eksenini Toplum ve onun bir parçası olan insan unsuru oluşturmaktadır.İnsan unsuru ekseninde, Tüm toplumun huzur ve güvenliğini sağlamak temel görevimiz olup, bu görevi ifa edenlerin de halkın desteğine ihtiyaç duyduğu ve duyacağı bir gerçektir. Günümüzde de halkın destek ve güveni en temel unsur haline gelmiştir.

            Polis- Halk ilişkilerinde, Polise standart bir davranış modelinin kazandırılması başarı için esastır. Buda; Kıyafeti düzgün, Güven veren, İletişim becerisi olan, Saygılı, Güler yüzlü, Hoşgörülü, Eşit davranan, Yardım sever, Uyumlu, İşine bağlı, Eğitimli, Mevzuata hakim vede yıldızımızdaki bizi biz yapan değerlerimiz doğrultusunda Polis yetiştirmekle gerçekleştirilebilir. Ayni zamanda bu değerler Polis mesleğinin Etik değerlerini de oluşturmaktadır. Bu amaçla; gerek hizmet öncesi ve gerekse hizmet içi eğitimlerde Teşkilat mensuplarımızın en iyi bir şekilde yetiştirilmesine çaba sarf edilmektedir.

Her mesleğin bir andı vardır. Hekimlik mesleğinin Hipokrat andı toplum tarafından en çok bilinenidir. Polis teşkilatının da kendine özgü mesleki ilke ve değerleri, mesleki bütünlüğü ve toplum gözünde belli bir konumu vardır. (8) Halkın dert ve sorunlarında Polise başvurması, suç olaylarını bildirmesi bunun yansıyan sonuçlarıdır. Türk halkının Emniyet Teşkilatına  olan güveni, inancı devam ettiği sürece;  teşkilatımız daha iyiye, güzele ve yeniliklere imza  atmaya devam edecektir. Polis, kaliteli hizmet ürettiği, tutarlı davranış sergilediği sürece halkın gözünde büyüyecek, sevgi ve güven tazeleyecektir. 

Teşkilatımız bugüne kadar olduğu gibi bundan sonrada; Bireylerden öte toplumun genelini memnun etme adına, hizmet sektörü olarak kendine düşen görevleri bugünlerde olduğu gibi yarınlarda da azim, sabır ve  kararlılıkla sürdürecektir.

Tabi ki teşkilatın kendi içsel sorunları yok değil. (9) Özellikle ‘Özlük ve parasal Haklar’, ‘Atama ve Rütbe Terfi’ vd. konularda yapılacak yeni düzenleme ve iyileştirmeler, tüm teşkilat mensuplarımızın yüreğine su serpecektir

İşte Emniyet teşkilatının almış olduğu yol - gelmiş olduğu nokta - ulaşmış olduğu sürecin panoraması... Teşkilatın yeniden yapılanması dışsal gelişimine paralel olarak, içsel gelişimini tamamlaması da süreklilik arz edecektir.

Remzi KOÇÖZ

                                                                                                                                                              

Kaynakça:

(1) ‘Polisin Ahlak Yasası’ – ‘Law Enforcement code of ethic’ den değiştirerek uyarlayan Ünal AZAK’ın ‘Soruşturma ve Yazışma Teknikleri’, 2.Baskı, Ankara 1994

(2)   Kalite Politikası, ‘Kalite El Kitabı’, E G M /APK Daire Bşk.lığı Yayınları No:218, s..22

(3)   Bakınız, E G M/ Pol-Net Web sayfası

(4)   Bakınız, 3201 Sayılı  Emniyet Teşkilatı Kanunu Md. 1

(5)   Bakınız, 2559 Sayılı  Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu Md. 1 ve Md. 9/1. fıkrası (a) bendi

(6)  Bakınız, “Personel gözüyle teşkilatın Problemleri ve Çözüm Önerileri”, E G M / Polis Dergisi, Sayı:12, Ek Kitapçık, s.57

(7)   BAHAR H.İbrahim., “Toplum Destekli Polis”, Bölgesel Seminer Notları, E G M /Eğitim Daire Bşk.lığı  Eğitim Serisi-2, s.152, (Ankara 2000)

(8)   AYDIN Erdem,“ Polislik Mesleği ve Etik”,  Bölgesel Seminer Notları,   E G M /Eğitim Daire Bşk.lığı  Eğitim Serisi-2, s.102, (Ankara 2000)

(9) Bakış açısı ve İçsel Sorunların çözümü konuları, “Emniyet Teşkilatının Yeniden Yapılanma Sürecinde İçsel Sorunlarına Yüzeysel Bakış” başlıklı ayrı bir yazıda değerlendirilecektir.